Αυτόνομα Σχήματα Κομοτηνής: Κείμενο γνωριμίας

Πότε, πώς, γιατί?

Τα Αυτόνομα Σχήματα Κομοτηνής δημιουργήθηκαν από τη φλόγα των φοιτητικών κινητοποιήσεων του ’06-’07, ενάντια στην εκπαιδευτική αναδιάρθρωση που προσπάθησε να προωθήσει η τότε κυβέρνηση με την αναθεώρηση του α.16. Οι όποιοι κομματικοί χρωματισμοί υπήρξαν στο κίνημα εκείνων των ημερών, αντίθετα απ’ότι ισχυρίζονταν οι θιασώτες τους, όχι μόνο δεν εμψύχωσαν τον αγώνα αλλά συνέβαλλαν στην αποδιοργάνωσή του, εμφυτεύοντας μέσα σ’αυτό λογικές ψηφοθηρίας, καθοδήγησης και πρωτοπορίας. Όλα αυτά λοιπόν, κατέδειξαν για μας, την αναγκαιότητα οργάνωσης του συνόλου των αγωνιζόμενων φοιτητών σε αυτόνομους εξωθεσμικούς πυρήνες, με πρόταγμα την αυτό-οργάνωση και την άμεση δημοκρατία.

Αυτονομία, δεν σημαίνει ουδετερότητα, αλλά πάλη μακριά από κομματικές αγκυλώσεις, διαρκής αγώνας για την αυτοθέσμιση της φοιτητικής και εν γένει πανεπιστημιακής κοινότητας.

Πανεπιστημιακά όργανα-τρόπος παρέμβασης

Το μέχρι πρότινος ισχύον καθεστώς διοίκησης περιελάμβανε τα εξής όργανα:

  • Γενική Συνέλευση Φοιτητικού Συλλόγου: Το συλλογικό όργανο λήψης αποφάσεων των φοιτητών της σχολής, όπου καθένας μας έχει δικαίωμα παρέμβασης και ψήφου.
  • Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.): Αναδεικνύεται από τις φοιτητικές εκλογές κάθε χρόνο και συμμετέχουν αναλογικά φοιτητικές παρατάξεις, που αναλαμβάνουν να εκπροσωπήσουν το φοιτητικό σύνολο.
  • Γενική Συνέλευση Τμήματος: Αποτελείται από καθηγητές και εκπροσώπους των φοιτητών.
  • Σύγκλητος: Το ανώτατο διοικητικό όργανο του πανεπιστημίου, που αποτελείται από την πρυτανεία, εκπροσώπους καθηγητών και φοιτητών.

Όπως κατανοεί εύκολα κανείς, η δομή λειτουργίας της πανεπιστημιακής κοινότητας είναι ιεραρχική και βασίζεται στη λογική της ανάθεσης και εκπροσώπησης, αντί της ουσιαστικής, ισότιμης συμμετοχής όλων των ατόμων που συμμετέχουν σ’ αυτή. Αυτό ισχύει τόσο στη διοίκηση του ιδρύματος, όσο και στην οργάνωση των φοιτητών. Οι φοιτητικές παρατάξεις ουσιαστικά νοηματοδοτούν την ύπαρξη τους μέσα από τη συμμετοχή τους στα ολιγαρχικά διοικητικά συμβούλια τα οποία καλούνται να λαμβάνουν αποφάσεις στο όνομα των φοιτητών, τη στιγμή που οι ίδιοι προσπαθούν να εκφέρουν άποψη με την άμεση συμμετοχή τους στις Γενικές Συνελεύσεις. Όμως και αυτή η διαδικασία υπονομέυεται από την ολιγαρχία των ψηφοθήρων συνδικαλιστών. Παρά τη φαινομενική άμεση συμμετοχή του συνόλου των φοιτητών, ουσιαστικά η συνέλευση περιορίζεται σε μια δίνη μικροκομματικών αντιπαραθέσεων των παραταξιακών της συζήτησης και η αξία της προσωπικής τοποθέτησης και άποψης. Εδώ, αν δεν είσαι ενταγμένος, είσαι ανίσχυρος. Αν δεν είσαι ψηφοφόρος, είσαι αδιάφορος.

Ως Αυτόνομα Σχήματα εναντιωνόμαστε ολικά στη θεσμική λειτουργία του ελληνικού πανεπιστημίου και παλεύουμε για τη ριζική αλλαγή των διαδικασιών λήψεως αποφάσεων μέσα σ’αυτό. Έχουμε επιλέξει, λοιπόν να μην συμμετέχουμε στις φοιτητικές εκλογές, όχι μόνον επειδή είμαστε αντίθετοι στη νοοτροπία της ανάθεσης και της εκπροσώπησης, αλλά και επειδή δε θέλουμε να αντιμετωπίζουμε κανέναν ως  πιθανό ψηφοφόρο. Συμμετέχουμε στις Γενικές Συνελεύσεις και παρεμβαίνουμε, καθώς αφενός είναι το μόνο κοινωνικά νομιμοποιημένο όργανο να λαμβάνει αγωνιστικές αποφάσεις και αφετέρου αποτελεί ένα πεδίο όπου μπορούμε να εκφράσουμε τις απόψεις μας. Ωστόσο αντιλαμβανόμαστε τα δομικά τους αδιέξοδα και προωθούμε παράλληλα τη δημιουργία ενός πλέγματος αμεσοδημοκρατικών εξωθεσμικών αντιθεσμών, που θα την αντικαταστήσουν παίρνοντας μαζί και τον εμετικό επαγγελματικό συνδικαλισμό.

Πανεπιστήμιο

Το πανεπιστήμιο ως θεσμός σήμερα είναι η σύνοψη της Ιστορίας του. Έχει το χαρακτήρα που του έχουν προσδώσει οι κυρίαρχες κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις, σε συνάρτηση όμως πάντα με τις εκάστοτε διεργασίες στη βάση της κοινωνίας. Έτσι, σήμερα το πανεπιστήμιο, έχοντας χάσει τον ανθρωποκεντρικό του χαρακτήρα και την έννοια του universitas (ελεύθερη κοινότητα διδασκάλων και μαθητών) έχει μετατραπεί σε ένα εργοστάσιο-επιχείρηση που φροντίζει για την παραγωγή ατόμων με χαρατηριστικά υπηκόου και αυριανών ευέλικτων εργαζομένων. Λειτουργώντας ως τράπεζα γνώσης, (ανα)παράγει, συσσωρεύει τη γνώση που κυκλοφορεί στην κοινωνία, διαχειριζόμενο αυτήν όπως οι τράπεζες το χρήμα, και την υποτάσσει στον έλεγχο της αγοράς. Παράλληλα όμως, το πανεπιστήμιο έχει στοιχεία δήμόσιου χώρου από τη στιγμή που αποτελεί χώρο ελεύθερης διαβούλευσης, αμφισβήτησης και περιέχει σημαντικούς συλλογικούς θεσμούς λήψης αποφάσεων. Με το άσυλο ως ιστορικό κεκτημένο και ασφαλιστική δικλίδα, αποτελεί έτσι μέρος των κοινωνικών αγώνων και σημείο σύνθεσης και εκκίνησης των κινηματικών διεργασιών (Πολυτεχνείο ’73, Φοιτητικά ’06-’07, Δεκέμβρης ‘ο8 κλπ.).

Τη στιγμή όμως που η χώρα έχει εισέλθει σε οικονομική, πολιτική και πολιτειακή κρίση, το ιδιωτικό κεφάλαιο και τα συμφέροντα της αγοράς είναι για άλλη μια φορά έτοιμα να εφορμήσουν στον τομέα της Παιδείας, με τις επευφημίες του Κράτους και της Ε.Ε. Ο νέος νόμος-πλαισιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Παιδείας έρχεται να ολοκληρώσει την επιχειρηματικοποίηση του πανεπιστημίου, μέσω του κατακερματισμού, της εξειδίκευσης, της εντατικοποίησης και της εμπορευματοποίησης της γνώσης. Όπως και στις νομοθετικές διεργασίες του 2006, έτσι και τώρα, οι εξαγγελίες για ιδιωτικά κολλέγια,  οικονομικούς μάνταντζερ, χρηματοδότηση από χορηγούς, πιστωτικές μονάδες κλπ. έχουν  έναν κοινό παρονομαστή: τη γνώση ως εμπόρευμα και ως προνόμιο.

Το δίλημμα Ιδιωτικό ή Κρατικό πανεπιστήμιο είναι επίπλαστο, αφού αδυνατεί να αγγίξει το κέντρο του προβλήματος, τη φύση καθεαυτή της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Απέναντι σε αυτό, εμείς προτάσσουμε ένα Πανεπιστήμιο:

  • Δημόσιο: όχι με την έννοια του κρατικού, αλλά με αυτήν του αυτεξούσιου, έναν χώρο που αφορά όλους, όπου ο καθένας έχει θέση, δικαίωμα λόγου και γνώμης
  • Κοινωνικό: με άμεση και διαρκή αλληλεπίδραση με την κοινωνία, ως ζωντανό κομμάτι της
  • Ελεύθερο: με ανοιχτή, χωρίς όρους πρόσβαση του καθενός σε όλες τις λειτουργίες του


Δράσεις στην Κομοτηνή

Στα τέσσερα χρόνια παρουσίας μας στο φοιτητικό γίγνεσθαι της Κομοτηνής ως Αυτόνομα Σχήματα έχουμε συμμετάσχει τόσο σε αγώνες που έδωσε η φοιτητική κοινότητα της πόλης, όσο και σε κινητοποιήσεις ευρύτερων κομματιών της κοινωνίας.

Συμμετείχαμε στις δράσεις ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της λέσχης του ΔΠΘ σε Ορεστιάδα, Ξάνθη, Κομοτηνή κ.α, συγκροτήσαμε την Πρωτοβουλία Φοιτητών ενάντια στην Σύνοδο των Πρυτάνεων στην Κομοτηνή το Φλεβάρη του 2008, πήραμε μέρος στις κοινωνικές συγκρούσεις του Δεκέμβρη στην πόλη, στον αγώνα των έγκλειστων μεταναστών στη Βέννα, καθώς και στις εργατικές κινητοποιήσεις τον περασμένο Μάη. Σταθήκαμε πάντα δίπλα στους διάφορους φυλακισμένους αγωνιστές, τα θύματα της εργοδοτικής τρομοκρατίας και της κρατικής καταστολής, είτε με ψηφίσματα στις γενικές συνελεύσεις είτε με την παρουσία μας στο δρόμο (βλ. Κούνεβα, Θ.Ηλιόπουλος κ.α).

Δομή-Λειτουργία των Α.Σ. Κομοτηνής

Λόγω της ενιαιότητας του λόγου και του τρόπου λειτουργίας-παρέμβασης των Αυτόνομων Σχημάτων Κομοτηνής στις σχολές του Δ.Π.Θ, επιλέξαμε να αποτελούν μια ενιαία συλλογικότητα με τη συγκεκριμένη ονομασία και με κοινή συνέλευση.

Τα Α.Σ. λειτουργούν με εβδομαδιαίες ανοιχτές αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις, πλήρη απουσία ιεραρχίας στην οργανωτική τους δομή και πλήρη ανεξαρτησία από κόμματα ή πολιτικές οργανώσεις (χωρίς να αποκλείεται, πάντως, η συμμετοχή των ατόμων σε άλλες συλλογικότητες, εκτός των Α.Σ.).

Ο τόπος και ο χρόνος των συνελεύσεων αναρτάται στο τραπεζάκι της σχολής, καθώς και στο blog μας.